Suriye’de kimyasal silah kullananlara yaptırım uygulanmasına ilişkin kararı veto eden Rusya ve Çin’un tutumu uluslararası düzeyde eleştirildi.
Uluslararası Af Örgütü Birleşmiş Millet Ofisi Müdürü Şirin Tadros konuya ilişkin açıklamasında, “Rusya ve Çin, Birleşmiş Millet Güvenlik Konsey’inde (BMGK) oylanan bu kararı engelleyerek, milyonlarca Suriyelinin canını hiçe sayıyor.” İfadelerini kullandı.
Konuya ilişkin yazılı bir açıklama yapan Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Marc Ayrault, “ABD, Fransa ve İngiltere tarafından sunulan karar tasarısını veto eden Rusya, Suriye halkı ile insanlığın tamamı karşısında ağır bir sorumluk taşıyor” dedi.
Suriye’de terör örgütü DEAŞ ve Şam rejiminin sivil halka yönelik kimyasal silah kullanımının kesinlikle kabul edilemeyeceğini vurgulayan Ayrault, bu tür cinayetleri işleyenlerin kesinlikle cezasız kalmaması gerektiği uyarısında bulundu.
Ayrault, açıklamasında “Fransa, BMGK’nın suçluların cezalandırılması konusunda bir karar alamamasından derin üzüntü duymaktadır” ifadelerine yer verdi.
İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “BMGK’nın Suriye’de dehşet verici kimyasal silah kullanımına tepki göstermesine Rusya ve Çin’in engel olması derin hayal kırıklığı yarattı” dedi.
Esed rejimi ile DEAŞ’ın, Suriye halkına yönelik kimyasal silah kullanımının BMGK tarafından yürüten soruşturmayla tespit edildiğini hatırlatan Johnson, şunları söyledi;
“BMGK üyelerinin çoğunluğunun verdiği desteğe rağmen, Rusya, Çin ile birlikte yaptırım hareketini engellemeyi tercih etti. İngiltere, uluslararası ortaklarıyla birlikte bu korkunç kimyasal silah saldırılarının kurbanları için adalet aramaya ve Suriye’de ya da başka yerlerde daha fazla kimyasal silah kullanımına engel olmak için çalışmaya devam edecek.”
Rusya ve Çin’in veto kararına ABD’den de tepki geldi. ABD’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Nikki Haley, oylamanın ardından yaptığı konuşmada, Rusya ve Çin’in gerçekleri görmezden geldiğini belirterek, “Rusya ve Çin bugün acımasız ve savunulamaz bir seçim yaptı. Karar tasarısı utanç verici bir şekilde kabul edilmedi” diye konuştu.
BM komisyonu tarafından sunulan raporun Rusya ve Çin’i memnun etmediğine dikkati çeken Haley, Rusya’nın, Suriye’de rejimin işlediği suçlara ve kendi insanlarını öldürmesine göz yumduğunu ve küresel güvenliği ikinci plana attığını söyledi.
İnsan Hakları Gözlem Örgütü (Human Rigts Watch-HRW) ise BM üyesi ülkelere konunun peşini bırakmama çağrısında bulunarak, rejimin işlediği suçların yargı önüne çıkarılması için alternatif hukuki yolların aranması gerektiğini açıkladı.
Suriye’de kimyasal silah kullanan tarafların tespiti amacıyla BM ve Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütünce (OPCW) oluşturulan komisyonun (JIM) raporu, Esed rejiminin üç kez, DEAŞ’ın da bir kez kimyasal silah kullandığını ortaya koymuştu.
