Birleşmiş Milletler(BM) Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura dün Belçika’nın başkenti Brüksel’de Avrupa Dışişleri Bakanları ile bir araya geldi.
AB Dışişleri Bakanlarıyla görüşen de Mistura, Suriye krizi için bir çıkış yolu olabilecek ortak ve nihai bir çalışma metni hazırlanmasının gerekliliğine dikkati çekti.
Mistura’nın Suriye planı; Cenevre1 ve 2 görüşmeleri baz alınarak ilk olarak Halep’te savaşın dondurulması ve uluslar arası denetmenler aracılığıyla ve gerekli araçlarla durumun incelenmesini öngörüyor. Plan ayrıca BM Güvenlik Konseyi’nin desteğini alarak Esed rejiminin askeri operasyonlarını durdurması yönünde garanti istiyor.
Batılı diplomatik kaynaklara göre, ABD ve Avrupa devletleri de Mistura’nın planının uygulanabilmesi için uluslar arası gözlemcilere ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.
Washington, ‘’dondurulmuş bölgeler’’ planın uygulama aşamalarına ve plana daha fazla açıklık getirilmesini isterken, Fransa ise daha önce Rusya’nın Esed’in de içinde bulunacağı muhaliflerle birlikte kurulacak geniş kapsamlı bir hükümet önerisini reddetmişti.
Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu(SMDK) daha önce de Mistura’ya savaşın sadece Halep’te dondurulmasını kabul etmediklerini söylemişti.
Mistura’ya, Suriye planının ülkenin Kalamun ve Dera gibi diğer bölgeleri de kapsaması gerektiği aksi takdirde Esed’in Halep’teki askeri güçlerini Suriye’nin farkı bölgelerindeki sivilleri kuşatmak için kullanacağı belirtilmişti.
SMDK üyesi Cevad Ebu Hatib de konuya ilişkin yaptığı açıklamada SMDK olarak BM Suriye Özel Temsilcisi’nden planına açıklık getirmesini talep ettiklerini söylemişti.
Hatib; ‘’BM Temsilcisi’ne Plana açıklık getirmesini ve savaş dondurma kararının 7. Madde kapsamına dahil edilerek Esed’in anlaşmayı bozmasına izin verilmemesi gerektiğini söyledik. Esed daha önceki tüm ateşkesleri askeri pozisyonunu yeniden düzenleyerek durumdan çıkar sağlamak için kullandı.’’ değerlendirmesinde bulunmuştu.
Mistura geçtiğimiz hafta Şam’a bir ziyaret gerçekleştirmiş ve Esed rejimi yetkilileriyle bir araya gelmişti. Şam’dan önce Türkiye’de SMDK ile görüşen de Mistura, Suriye planındaki kapalılık nedeniyle muhalifler tarafından eleştirilmişti. SMDK planı; kapalı, uluslar arası alınan kararlara odaklanmayan ve taraflara bozabilme imkanı sunan bir plan olarak değerlendirmişti. Mistura’nın Suriye planına getirilen eleştirilerden bir diğeri ise planın tüm yetkilere sahip bir geçiş hükümeti kurularak siyasi çözümün sağlanması gerektiği üzerine anlaşma sağlanan Cenevre 1’i dikkate almaması olmuş bu durumun Esed’in ve müttefiki İran’ın siyasi çıkarlarına destek verdiği dile getirilmişti.