Suriye’de faaliyet gösteren 50 Sivil Toplum Kuruluşu (STK), dün (Perşembe), Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) gönderdiği ortak mektupta, Suriye’deki tutuklular konusunda acil eylem çağrısı yaptı. BMGK’nın tutuklu ve kayıplar konusunu öncelik olarak niteleyen 2474 sayılı kararının memnuniyet verici olduğunu bildirdi.
STK’lar, gönderdikleri mektupta, BMGK ve çatışmaların barışçıl yollarla sonlandırılması destekleyen ülkelerden, 2474 sayılı kararın maddeleriyle uyumlu icraatlar yapılması için baskı kurmasını, tutukluların akıbetlerinin belirlenmesini talep etti. Bu amaçla uluslararası garantiler çerçevesinde şeffaf bir hesap sorma mekanizması kurularak, adil yargılama ortamının oluşturulması gerektiğini vurguladı.
Mektupta, “Tutuklular konusunun barış ve çözüm girişimlerinin önceliği olarak kalması ve tutuklular sorununun çözümünün Suriye’deki siyasi çözüm ve keyfi tutuklamaları sonlandıracak, adil ve kanunlara dayalı bir devlet düzeni oluşturacak daimi bir çözüm için ön şart olması gerektiği” kaydedildi.
Tutuklu ve kayıplar konusunda bir takım tavsiyelere yer verilen mektupta, Suriye’deki tarafların ve zoraki yönetimin keyfi tutuklama, adam kaçırma ve infazları durdurmaya zorlanması ve gelecekte kurulacak mahkemelerde kullanılmak üzere bu konudaki delillerin korunması tavsiyeleri önerildi.
Mektupta, ayrıca, Suriye’de adaletin sağlanması ve kanun egemenliğindeki bir devlet düzenin kurulması için başta Esed rejimi ve DEAŞ terör örgütü olmak üzere, savaşın başlıca taraflarını kayıplar hakkında bilgi vermeye zorlanması gerektiği ifade edildi.
Esed rejiminin hapishanede tuttuğu kişilerin vefat tebligatlarını göndermesine rağmen bu konuda bağımsız ve şeffaf soruşturma açılmasını hala reddettiğine değinilen mektupta, Suriye’de kalıcı bir barışın önünde duran hesap vermekten kaçma girişimlerinin engellenmesi talep edildi.
Mektupta, Suriye’deki gizli ve aleni tutuklama merkezlerinin uluslararası kuruluşların ve müfettişlerin denetimine açılmasını sağlayacak uluslararası gözetime tabi bir ulusal mekanizma kurulmasının önemine işaret edilerek, uluslararası insan hakları kuruluşlarından tutukluların ve keyfi tutuklamaların sorumlularının tespiti ve bunlardan hesap sorulması çalışmalarına destek vermesi istendi.
Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), geçtiğimiz Mart ayında yayınladığı raporda, Esed rejimi ve bağlı militanlarına ait hapishane ve tutuklama merkezlerinde hala 128 bin civarında tutuklu bulunduğunu bildirmişti.
