Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Soruşturma Komitesi, uluslararası toplumun Esed rejimi tarafından işlenen savaş suçlarını engelleme noktasında yetersiz kaldığını ve rejimin savaş suçu işlediğine dair on binlerce belge topladığını bildirdi.
Katar’ın başkenti Doha’da, dün, uluslararası kanunlar çerçevesinde, suçluların yargılanmaktan kaçmasının engellenmesine ilişkin ulusal, bölgesel ve uluslararası mekanizmaların konuşulduğu bir konferans gerçekleştirildi.
Konferansta konuşan BM Bağımsız Suriye’de Hakikatleri Soruşturma Komitesi Başkanı Paulo Pinheiro, uluslararası toplumun Suriye’de Esed rejimi tarafından işlenen savaş suçlarını durdurmakta ve sorumluları Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) sevk etmekte yetersiz kaldığını belirtti. İnsan haklarına ve Suriye’deki savaş kurbanlarına saygılı icraatlar yapılmasını istedi.
Konuşmasında, uluslararası toplumun Suriye’deki savaş suçlularından hesap soramamasının başarısızlık olduğunu belirten Pinheiro, uluslararası toplumun bütün taraflarından suçluların yargılanması için yardım talep etti.
Pinheiro, sözlerini şöyle sürdürdü;
“Devletler ve uluslararası mahkemeler, sorumluluk çerçevesinde ve sistematik olarak savaş suçlularının yargılanması için harekete geçmelidir. Suçlulardan hesap sorulması için Suriye’de çalışmalar başlatılmalıdır. Bu suçluların belirlenmesi için de gereklidir.”
BM Soruşturma Komitesi’nin yayınladığı 27 raporda, Suriye’de 70 bini aşkın savaş suçu işlendiğini belgelediğini belirten Pinheiro, şunları söyledi;
“Komite, sadece mağdurların tanıklıklarıyla yetinmiyor. Savaş suçlarını ispat eden belge, görüntü ve somut olayları da kayıt altına almıştır. Doğruluğu teyit edilmeyen ya da şüpheli şikayetleri ise göz önüne almamaktadır.”
Suçluların hesap vermekten kaçmasının engellenmesi için kapsamlı soruşturmalar yapılması gerektiğine işaret eden Pinheiro, Suriye’deki kayıplar konusunda elde edilen bilgilerin koordine edilebilmesi için bir koordinasyon komitesi kurulması gerektiğini ifade ederek, uluslararası toplumdan artık sadece kınama açıklamalarıyla yetinmeyip daha etkili icraatlar yapmasını talep etti.
Konferansta bir konuşma gerçekleştiren Uluslararası Bağımsız Suriye’deki Tehlikeli Savaş Suçlarının Soruşturulmasına Yardım Komitesi Başkanı Catherine Marchi-Uhel ise başında bulunduğu komitenin dünyanın çeşitli bölgelerindeki çatışmalarda adaleti sağlayamayanlara yardım etmek amacıyla kurulduğunu dile getirdi.
Uhel, aralarında Katar’ın da bulunduğu çeşitli ülkeler tarafından önerilen denenmiş yöntemlerin, 2016 yılında BM tarafından bağımsız bir komite kurulması meyvesini verdiğini belirterek, BM tarafından atılan bu adımın adaletin sağlanması ve UCM ölçütleri çerçevesinde delillerin toplanması konusunda önemli olduğunu sözlerine ekledi.
BM’ye bağlı İnsan Hakları Meclisi, 22 Mayıs 2011 tarihinde Uluslararası Bağımsız Soruşturma Komitesini kurmuştu. Komiteye daha sonra Suriye’de devrimin başlangıcından sonra meydana gelen savaş suçlarının soruşturulması görevi verilmişti.
