Suriye muhalefetini temsil eden Yüksek Müzakere Kurulu’nun (YMK) Genel Koordinatörü Dr. Riyad Hicab, İngiltere’nin başkenti Londra’da düzenlenen toplantıda, muhalefetin Siyasi Çözüm önerisini sundu. Toplantıda, Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Enes el-Ubde’nin yanısıra, Suriye Halkının Dost Ülkeleri Dışişleri Bakanları’da hazır bulundu.
Muhalefetin çözüm önerisini sunan Hicab, yaptığı sunumda, “Bu öneri dinamik bir öneridir” diyerek, “Bulunduğumuz durumdan, tüm Suriyelilerin insan haklarını koruyan, adil ve özgür bir ortama geçmek istiyoruz” dedi. Uluslararası Toplum’un, Esed rejimi ve müttefiklerini uluslararası kararlara uymaya mecbur bırakacak bir irade ortaya koymasını umduğunu ifade etti.
Toplantıda hazır bulunan SMDK Başkanı Enes el-Ubde, konuya ilişkin dün yaptığı açıklamada, Suriye muhalefetinin, Siyasi Çözüm’ün uygulanması için oluşturduğu planın Siyasi Geçiş için açık bir yol ortaya koyduğunu ve adil bir siyasi çözüm isteyen hiçkimsenin bu planı reddedemeyeceğini söylemişti.
YMK Genel Koordinatörü Riyad Hicab tarafından, bugün sunulan çözüm önerisi 3 aşamadan oluşuyor. Suriye’nin 2 yıllık bir siyasi süreçle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) aldığı 2118 ve 2254 sayılı kararları çerçevesinde yeni bir rejim kurulmasını ön görüyor.
Planın 6 aylık birinci aşamasında, BMGK’nın 2118 ve 2254 sayılı kararların uygulanması için oluşturulacak yol haritasının uygulanmasını içeriyor. Bu süreçte, tüm tarafların ilan edilecek geçici bir ateşkese uyması ve ateşkes ortamında BMGK kararlarının uygulanması planlanıyor.
Bu aşamada, ayrıca, Uluslararası Toplum tarafından, rejim ve muhalefet arasında devam eden müzakerelerin başarıyla sonuçlanması için gerekli tedbirleri alması ve Birleşmiş Milletler’in (BM), uluslarası kararların insani maddelerinin uygulanmasının garantörü olması ön görülüyor.
Çözüm planının 18 ay sürecek ikinci aşamasında ise, müzakerelerin, siyasi geçiş ilkelerine uygun olarak uygulanması yer alıyor. Bu aşamada, ayrıca, yapılan uygulamaların anayasal güvenliğe alınması, kapsamlı bir ateşkes ilan edilmesi ve Beşşar Esed ile Suriye halkına karşı suç işlemiş tüm yöneticilerin iktidardan uzaklaştırılması ön görülüyor. Aşama, yeni anayasa çalışmalarının başlamasıyla son buluyor.
Riyad Hicab’ın sunduğu çözüm önerisinde, Suriye’de kurulacak devlet müesseselerine dair bilgiler de var. Buna göre; geçici bir anayasa oluşturularak, ülkenin yönetimini üstlenecek Tam Yetkili Geçici Yönetim Kurulu, Yürütme Hükümeti, Ortak Askeri Konsey, Anayasa Mahkemesi, Yeniden İnşa Komitesi, Toplumsal Barış Komitesi, Emniyet Birimi, İçişlerinden Sorumlu Komite, Merkezi Yönetim İlkelerine Dayanan Yerel Yönetim Meclisleri, Devlet işlerinin yürütülmesi için Devlet Bakanlıkları ve Devlet Komiteleri ve Suriye’deki tüm yabancı güçlerin ülkeden çıkarılması ile teröre karşı mücadeleyi üstlenecek kurumlar kurulacak. İkinci aşamada, ayrıca, Ulusal Genel Kongre yapılacak.
Çözüm planının ikinci aşamasında, temel ilkeleri yürütecek bir siyasi düzen kurulması da öngörülüyor. Bu siyasi düzenin uygulayacağı temel ilkelerin öne çıkanları şöyle sıralanıyor; Suriye’nin egemenliği, bağımsızlığı ve topraklarının güvenliği, Suriye’nin, demokrasi ve özgürlük temelinde çoğulcu bir devlet haline gelmesi, Suriye’de insan hakları ve kanun üstünlüğünün sağlanması, Kürt sorununun ulusal bir sorun olarak ele alınması, Etnik yapılar, kültürler ve dillerin anayasal güvence altına alınması ve hiçkimsenin ötekileştirilmeyeceği ulusal diyaloğun başlatılması.
Muhalefetin çözüm önerisinin üçüncü ve son aşamasında ise, ulusal diyalogdan çıkan sonucun anayasa uygun bir şekilde uygulanması ve BM’nin gözetiminde ve yine BM’nin teknik destek vereceği Cumhurbaşkanlığı, Parlamento ve Yerel Seçimlerin yapılması yer alıyor.
